Άγις

Άγις
I
Όνομα τεσσάρων βασιλιάδων της Σπάρτης.
1. Ά. Α’ (11ος αι. π.Χ.). Μυθικός κατακτητής του Έλους, γενάρχης των Αγιαδών, έκτος απόγονος του Ηρακλή.
2. Ά. B’ (5ος αι. π.Χ.). Βασιλιάς της Σπάρτης. Καταγόταν από το γένος των Ευρυπωντιδών. Χρησιμοποίησε τις ασυνήθιστες στρατιωτικές του ικανότητες για τη συντριβή της αθηναϊκής ισχύος. Αρχιστράτηγος των Πελοποννησίων από το 425, οπότε εισέβαλε στην Αττική και τη λεηλάτησε έως το τέλος του Πελοποννησιακού πόλεμου (404). Με τη νίκη του στη Μαντινεία (418) εναντίον των συνασπισμένων δυνάμεων της Αθήνας, του Άργους, της Ήλιδας και της Μαντινείας, εδραίωσε την κυρίαρχη θέση της Σπάρτης στην Πελοπόννησο. Το 413 εισέβαλε πάλι στην Αττική, κατέλαβε και οχύρωσε τη Δεκέλεια και το 405 πολιόρκησε από την ξηρά (και ο Λύσανδρος από τη θάλασσα) την Αθήνα, η οποία παραδόθηκε το 404. Κατόπιν επέστρεψε στη Σπάρτη, εισέβαλε στην Ήλιδα και την εξανάγκασε να προσχωρήσει στην Πελοποννησιακή συμμαχία.
3. Ά. Γ’ (4ος αι. π.Χ.). Βασιλιάς της Σπάρτης από το γένος των Ευρυπωντιδών, γιος και διάδοχος του Αρχιδάμου Γ’. Αντιτάχτηκε στην κυριαρχία των Μακεδόνων και προσπάθησε, αφού συνεννοήθηκε με τους Πέρσες οι οποίοι τον βοήθησαν, να εξεγείρει τους Έλληνες εναντίον του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τη στιγμή που αυτός πολεμούσε στην Ασία με τους Πέρσες. Στην Πελοπόννησο, δύο πόλεις είχαν μείνει πιστές στους Μακεδόνες: η Μεγαλόπολη και το Άργος. Ο Ά. πολιόρκησε τη Μεγαλόπολη, έσπευσε όμως εκεί από τη Θράκη, με ισχυρές δυνάμεις, ο Αντίπατρος, έγινε σκληρή μάχη, οι Μακεδόνες νίκησαν και ο Ά. σκοτώθηκε.
4. Ά. Δ’ (3ος αι. π.Χ.). Βασιλιάς της Σπάρτης από το γένος των Ευρυπωντιδών, γιος και διάδοχος του Ευδαμίδη Β’. Σε ηλικια 20 ετών ανέβηκε στον θρόνο, όταν η κοινωνική κατάσταση της Σπάρτης είχε φτάσει σε κρίσιμο σημείο: οι πολίτες είχαν περιοριστεί σε 700 (από 7.000), πλήρη πολιτικά δικαιώματα είχαν 100 (οι οποίοι είχαν συγκεντρώσει και την ιδιοκτησία της γης), οι περισσότεροι βαρύνονταν με μεγάλα χρέη και η στρατιωτική δύναμη της Σπάρτης είχε εκμηδενιστεί. Ο Ά., για να αντιμετωπίσει την κατάσταση, σχεδίασε μια τολμηρή αγροτική και κοινωνική μεταρρύθμιση: κατάργησε τα χρέη, έκαψε τα έγγραφα υποθήκης, πρότεινε να αναδιανεμηθεί η γη, να γίνουν Σπαρτιάτες όσοι περίοικοι νέοι το επιθυμούσαν και να ξαναγυρίσει η Σπάρτη στους νόμους του Λυκούργου. Ο ίδιος έδωσε το παράδειγμα, παραχωρώντας όλη την περιουσία του στην πολιτεία. Με το μέρος του τάχθηκαν κυρίως οι νεότεροι· οι αντίθετοι, αυτοί που θίγονταν από τις μεταρρυθμίσεις, συσπειρώθηκαν γύρω από τον άλλο βασιλιά, τον Λεωνίδα B’. Από τα μέτρα που σχεδίασε ο Ά., τελικά μόνο η απόσβεση των χρεών έγινε. Οι αντίπαλοί του επωφελήθηκαν μιας απουσίας του, τον εκθρόνισαν και, όταν επέστρεψε, τον στραγγάλισαν και αυτόν και τη μητέρα του Αγησιστράτη και τη γιαγιά του Αρχιδάμεια. Το μεταρρυθμιστικό έργο του συνέχισε αργότερα ο Κλεομένης. Από τη μορφή του Ά. εμπνεύστηκε ο Ιταλός δραματουργός Αλφιέρι και έγραψε, με βάση τα στοιχεία του Πλουτάρχου, την τραγωδία Άγις.
II
Όνομα ιστορικών προσώπων.
1. Στρατηγός του Πτολεμαίου Α’ της Αιγύπτου. Το 313 π.Χ. κατέστειλε την αποστασία της Κυρήνης.
2. Επικός ποιητής από το Άργος (4ος αι. π.Χ.). Ήταν τύπος αυλοκόλακα και με την ιδιότητα αυτή είχε προσκολληθεί στην αυλή του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Look at other dictionaries:

  • Ἄγις — Ἄγῑς , Ἄγις fem acc pl (epic doric ionic aeolic) Ἄγις fem nom sg Ἄγις fem nom sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • Ἆγις — Ἆ̱γις , Ἄγις masc nom sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • Θέρος, Άγις — (Σπάρτη 1875 – Αθήνα 1961). Λογοτεχνικό ψευδώνυμο του ποιητή και λαογράφου Σπύρου Θεοδωρόπουλου. Το 1940, σε προχωρημένη ηλικία, δημοσίευσε την πρώτη του ποιητική συλλογή Τ’ ανθρώπινα (βραβείο υπουργείου Παιδείας) και ακολούθησαν διάφορα ποιητικά …   Dictionary of Greek

  • Ἄγει — Ἄγις fem nom/voc/acc dual (attic epic) Ἄγεϊ , Ἄγις fem dat sg (epic) Ἄγις fem dat sg (attic ionic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • Ἄγι — Ἄγις fem voc sg Ἄγῑ , Ἄγις fem dat sg (epic doric ionic aeolic) Ἄγις fem voc sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • Ἄγεις — Ἄγις fem nom/voc pl (attic epic) Ἄγις fem nom/acc pl (attic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • Ἄγιν — Ἄγις fem acc sg Ἄγις fem acc sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • Ἀγέεσσι — Ἄγις fem dat pl (epic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • Ἀγίων — Ἄγις fem gen pl (epic doric ionic aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • Ἄγεα — Ἄγις fem acc sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”